بزدام

بزدام
وبلاگ تخصصی پرورش بز

۱۳۹۳ دی ۲, سه‌شنبه

تولید نژاد ترکیبی بز شیری کلید خورد



معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل گفت: پروژه تولید نژاد ترکیبی بز شیری در مزارع بسته و نیمه آغاز شده و کلید خورد.




 بهلول تکلوی عصر امروز در جریان بازدید از این پروژه اظهار کرد: در اجرای این پروژه با بهره‌گیری از شیوه‌های نوین پرورش بز و به کارگیری مدیریت پرورش متناسب با شرایط اقلیمی و اکوسیستم منطقه خلخال زمینه اجرای پروژه تولید نژاد ترکیبی بز شیری فراهم شده است.
 
وی تصریح کرد: امیدواریم با بهره‌گیری از بزهای دارای ظرفیت ژنتیکی تولید شیر بالا شاهد ارتقاء تولیدات و محصولات واحدهای پرورش بز در مناطق مستعد استان و همچنین ارتقاء در آمد پرورش‌دهندگان باشیم.
 
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان گفت: در اجرای پروژه تولید نژاد ترکیبی بز شیری از اسپرم بزهای نژاد شیری خارجی سانن و آلپاین به عنوان پایه پدری و از بز بومی خلخالی به عنوان پایه مادری استفاده شده است.
 
تکلوی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: اجرای این پروژه سبب ارتقاء تولید شیر در واحدهای پرورش بز و نیز ارتقاء درآمد پرورش‌دهندگان می‌شود.
 
وی بیان کرد: هم‌اکنون این پروژه به همت کارشناسان مدیریت امور دام این معاونت به ظرفیت 500 رأس در بخش هشتجین شهرستان خلخال در مرحله اجراست.
 

منبع: دامنا www.damna.ir

۱۳۹۳ آذر ۲۴, دوشنبه

انتشار کتاب اصول نگهداری و پرورش بز


کتاب اصول نگهداری و پرورش بز به قلم امید دیانی و مهدیه مهدی پور در دانشگاه شهید باهنر کرمان انتشار یافت.

به گزارش دامنا, علی رغم توسعه بخش های مختلف دامپروری در کشور از جمله صنعت گاوشیری و طیور, پیشرفت قابل توجهی در خصوص پرورش بز و افزایش تولیدات آن در کشور رخ نداده است.





8 نژاد بز با جمعیتی بیش از 25 میلیون راس در کشور وجود دارد که  13/15 درصد از کل تولید گوشت (127 هزار تن) و 2/66 درصد از کل تولید شیر کشور (270 هزار تن ) را به خود اختصاص می دهند.

نگهداری بز در ایران بیشتر به منظور تولید و مصرف گوشت صورت می گیرد بطوری که در 5 استان, میزان کشتار بز در کشتارگاه های کشور نسبت به کشتار گوسفند فزونی دارد.

بزحیوان پر طاقتی است که هم در مناطق کوهستانی کم علف و هم در دشت های پست و منطقه های خشک و نیمه خشک به خوبی پرورش می یابد. بزها علوفه با کیفیت پایین را مصرف می کنند و تولیدات متنوع و با ارزشی دارند و می توانند نقش مهمی در تامین موادغذایی و خودکفایی کشور داشته باشند.
 
با وجود روش های متنوع پرورش بز در جهان, پرورش بز در ایران عمدتا به صورت عشایری و روستایی می باشد.صنعتی نبودن سیستم پرورش بز در کشور موجب غفلت در مباحثی همچون مدیریت, تغذیه و پرورش شده است.
 
در حالی که لزوم وجود و نقش کتب در جهت بالا بردن دانش علمی در زمینه های تخصصی بویژه بخش دامپروری و علوم دامی حائز اهمیت می باشد اما کتاب های تخصصی کمی در مورد نگهداری و پرورش بز در کشور به چاپ رسیده است.
 
اخیرا کتاب اصول نگهداری و پرورش بز توسط دکتر امید دیانی و مهندس مهدیه مهدی پور در دانشگاه شهید باهنر کرمان انتشار یافته است.
 
کتاب اصول نگهداری و پرورش بز در 13 فصل بصورت تخصصی اطلاعات جامعی در مورد آناتومی, فیزیولوژی, هضم, رفتار شناسی, رفتار چرا کردن, تغذیه, تولیدمثل, جایگاه, بیماری ها,  تولیدات بز, نژادهای بز در ایران و جهان ارائه می دهد و کتابی آموزشی برای دانشجویان, دامداران و علاقمندان به پرورش بز خواهد بود.

۱۳۹۳ مهر ۲۷, یکشنبه

افتتاح مرکز پرورش بزهای سانن و آلپاین در مازندران






رییس جهاد کشاورزی شهرستان محمودآباد از افتتاح اولین مرکز پرورش بزهای سانن و آلپاین استان مازندران در روستای آزادمون این شهرستان خبر داد.



 بهرام مهدوی اظهار داشت:این مرکز حدود 280 راس بز اصلاح شده برای تکثیر و پرورش در اختیار دارد.

وی با اشاره به اقتصادی بودن پرورش بزهای اصلاح شده ،افزود: بزهای نژاد سانن و آلپاین روزانه 2 تا 5لیتر در دوره شیرواری خود تولید می کنند و از این جهت مقرون به صرفه هستند.

مهدوی ادامه داد:بزهای سانن و آلپاین در طول سال بین 250تا 305 روز شیردهی داشته و قابلیت دوقلوزایی آن ها به 85 درصد می رسد.

رییس جهاد کشاورزی شهرستان محمودآباد گفت: ارزش غذایی شیر بز سانن و آلپاین را می توان با شیر مادر مقایسه کرد و نسبت به شیر گاو آلرژی زایی بسیار کمتری داشته و از نظر پزشکی کاهش دهنده کلسترول خون است.


منبع : پایگاه خبری دامنا

۱۳۹۳ شهریور ۱۹, چهارشنبه

موفقیت در پرورش بز سانن با راهنمایی های مهندسین دامپروری + تصویر


روستایی علاقمند به دام و کشاورزی با توجه به راهنمایی های مهندسین دامپروری موفق به پرورش بز سانن در روستای شلدان در استان بوشهر شد.

 به گزارش دامنا به نقل از سایت خبری چلپا, کرامت خلیفه فردی علاقه مند به دام و کشاورزی در روستای شلدان، توضیحاتی از نحوه ی دامداری در مزرعه خود را این چنین نقل می کند:
به دلیل علاقه زیادی که به دامداری داشتم از سال ۱۳۸۵ اقدام به ساخت یک واحد دامپروری در مزرعه نمودم. با تماس یکی از دوستان با مهندس سیدیعقوبی از کارشناسان خبره و با تجربه کشور که بر گاوداری حاج محمد هدایتیان پور در دهرود نظارت داشت آشنا شدم ،برای اولین بار با گوش دادن به صحبت های مهندس با بز سانن که نژادی فرانسوی دارد آشنا شدم و با استفاده از راهنمایی های استادانه مهندس سید یعقوبی که هم چون پدری مهربان مرا در تمام کارها از قبیل ساخت و ساز و خرید بزهای بومی و علایم و مشخصه ها یاری کردند استفاده نمودم و پس از اصلاح آغل از نظر ساخت و ساز شروع به خرید بزهای بومی نمودم.مهندس یعقوبی در خرید ۲ رأس نر سانن از کرج  مرا کمک نمودند. من کارم را به طور رسمی برای اصلاح نژاد بزهای بومی به سانن را شروع نمودم.مهندس که در این زمینه حق بسیار بزرگی بر من دارند مدت چهار سال بدون هیچ چشم داشتی به واحد دامداری من سر زدند و با راهنمایی و ارشاد ایشان کار را ادامه دادم.که اکنون پس از گذشت ۶ الی ۷ سال تعداد ۳۰ رأس بز ماده سانن f1 که ۵۰% خالص شده اند،دارم.و همچنین تعداد ۱۲ رأس f2 یعنی نسل دوم که ۷۵% خلوص پیدا کرده اند .نژاد سانن نژادی شیری است.کار و سرمایه گذاری روی این دام ها صرفاً می بایست جهت تولید شیر باشد چون این نژاد گوشتی نیست.
اما جا دارد مجدداً از جباب آقای مهندس سید مصطفی سید یعقوبی تشکر ویژه و خاصی داشته و جهت ایشان و خانواده محترمشان آرزوی صحت و سلامتی داشته باشم.و در بعد از واحد اموردام استان بوشهرو شهرستان دشتستان تشکر و قدردانی نمایم .و از مهندسین عزیز که با من همراه بودند و هر چه در توان داشتند یاریم کردند و انشااله در آینده نیز یاری رسان من خواهند بود تشکر نمایم.(مهندسین آقایان قطبی،عیوضی،اژدری،ممنون،نکیسا)
وتشکر ویژه از مهندس صدوقی که در تلقیح مصنوعی دام ها با بنده همکاری بسیار مطلوبی دارند.
دام ها که اکنون در مرحله ی نسل بندی  f2 به حساب می آیند. از نظر شیر تولید بسیار خوبی دارند و از شیر دهی بزها کاملاً راضی هستم در بین بزها طبق رکورد گیری انجام شده از ۸۰۰/۱ تا ۴۰۰/۲ کیلوگرم شیر روزانه می دهند.البته دوره شیرواری این نژاد بسیار طولانی است و می توانند تا ۱۰ ماه شیر تولید کنند فقط به شرط تغذیه ی مناسب.
از نظر اقتصادی بسیار برای خانواده ها مقرون به صرفه است که خانواده های روستایی در منزل یک الی دو رأس بز سانن داشته باشند و نیاز لبنی خانواده خود را تأمین نمایند.






۱۳۹۳ مرداد ۲۸, سه‌شنبه

پرورش بز نژاد پاکستانی در اسفراین





طرح آزمایشی پرورش بز نژاد پاکستانی در واحد دامداری 
کشت و صنعت آستان قدس اسفراین با موفقیت انجام شد.

به گزارش دامنا
رئیس کشت و صنعت آستان قدس اسفراین گفت: 50 راس بز پاکستانی در واحد دامداری آستان قدس اسفراین به صورت آزمایشی در حال پرورش هستند و خوشبختانه این حیوان با شرایط این منطقه سازگاری دارد و میتواند در آینده فرصت اقتصادی مناسبی برای اسفراین باشد.

تقی زاده
با اشاره به این که این بز میتواند  در روز حدود  4 لیتر شیر تولید کند افزود : اگر شیر بز پاکستانی را به صورت صنعتی توسعه دهیم قطعا گام بلندی در اشتغال زایی در شهرستان برداشته ایم.

ویژگی عمده بزهای
 نژاد پاکستانی چند قلو زایی, جثه بزرگ و تولید شیر زیاد می باشد.

((گزارش بازدید از مرکز تحقیقات بزسانن شهرستان اردکان))










بز سانن واقع در این مرکز از نوع بز سانن فرانسوی میباشد که این مرکز از سال 1375 کار بر روی این نژاد را شروع نموده است .
1- بررسی و تحقیقات مختلفی بر روی ترکیب این نژاد با نژادهای مختلفی از بزهای بومی منطقه و کشور انجام شده است .
2- درصد چربی شیر این بز حدود 4.3 تا 4.5 درصد میباشد .
3-زمان باروری این بز از حدود اوایل شهریورماه تا بیستم شهریور میباشد و زمان زایمان این دام از نیمه دوم بهمن ماه میباشد.
4 - این بز بخاطر اینکه به چرا نمی رود و بصورت پروار پرورش داده می شود در برابربیماریها بسیار حساس می باشد.


5- میزان خوراک این بز میانگین حدود 100 تا 150 گرم بیشتر از بزهای معمولی میباشند . و مصرف روزانه هر راس بز حدود 500 گرم کنسانتره و حدود 500 گرم علوفه خشک میباشد .


6-میزان شیردهی این بز میانگین حدود 2.8 تا 5.3 کیلوگرم میباشد .


لازم به ذکر است که اطلاعات فوق الذکر طی جلسه ای که با مسئول مرکز تحقیقات بزسانن و مسئول اموردام شهرستان اردکان وهمچنین کارکنان مرکز تحقیقات برگزار شده گزارش می گردد.

بزهای سانن در اردکان یکی یکی تلف می‌شوند





شهرستان اردکان یکی از مراکز پرورش بز سانن در استان یزد محسوب می‌شود، اما دامداران این شهرستان‌ها مدتی است شاهد تلف شدن دام‌های خود هستند و تاکنون بیش از 500 میلیون تومان خسارت در این زمینه متحمل شده‌اند.

بز نژاد سانن از بزهای کمیاب است که زادگاه اصلی این گونه از بز، کوهستان‌های سوئیس است که نژاد آن به تدریج و با گذشت زمان در سراسر جهان راه یافته و در استان یزد نیز اکنون شهرستان اردکان قطب پرورش این گونه از بز به شمار می‌رود.
بز سانن به دلیل ویژگی‌های خاص، دارای بازده اقتصادی خوبی است و شیردهی این نژاد چند برابر سایر نژادها، چند قلو زایی، طولانی بودن دوره شیردهی و ... از ویژگی‌های این بز است، اما در عین حال به دلیل همین ویژگی‌ها، قیمت آنها چند برابر بزهای معمولی است، به همین دلیل خریداری آنها توسط دامداران بسیار دشوار شده و این نژاد در واقع سرمایه‌ای عظیم برای دامداران به شمار می‌رود.
تلف شدن 190 راس بز سانن در چهار ماه
در چنین شرایطی در شهرستان اردکان به دلیل برخی بی‌توجهی‌ها، طی چهار ماه 190 راس بز سانن در اردکان تلف شده که خسارت میلیاردی به دامداران وارد کرده است.
یکی از دامداران اردکانی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با هشدار نسبت تلف شدن گله‌های بز سانن در اردکان گفت: در اردیبهشت ماه امسال 150 راس بز سانن در چند دامداری به دلیل بیماری تلف شده و پس از وقفه‌ای کوتاه، دوباره 40 راس دیگر در ماه جاری تلف شده‌اند.
تلف شدن بیش از 190 راس بز سانن و گوسفند برای دامداری که در کویر بی‌آب و علف و شوره‌زارهای اردکان، شاهد تولد و بزرگ شدن یک یک آنها بوده، تنها یک صحنه تکان دهنده نیست، بلکه فاجعه‌ای بزرگ است که گویا مسئولان دامپزشکی استان و شهرستان اردکان عمق آن را درک نکرده‌اند.
دامداران اردکانی هر یک از تلاش‌هایی که طی چند سال اخیر برای پرورش بزهای سانن خود صرف کرده‌اند، می‌گویند.
تعلل کارمندان دامپزشکی اردکان در رساندن واکسن گناهی نابخشودنی است
آنها معتقدند: تعلل و کوتاهی کارکنان دامپزشکی اردکان در رساندن به موقع واکسن bbr به دام‌هایی که در حال تلف شدن بودند، نابخشودنی است.
یک کارشناس دام و طیور در شهرستان اردکان نیز در این زمینه به خبرنگار فارس گفت: فقدان یک کلینیک دامپزشکی در شهرستان اردکان، یکی از دلایل مهم تلف شدن دام‌های دامپروران اردکانی است.
علی دهستانی بیان کرد: در حال حاضر تنها چهار تا پنج دامپزشک در این شهرستان زیرنظر اداره دامپزشکی اردکان فعالیت می‌کنند که تنها در ساعات تعطیلی ادارات حاضر به سر زدن به دام و طیور مردم می‌شوند چرا که به صورت آزاد، دستمزد بیشتری دریافت می‌کنند.
فقط سالی یک بار برای طرح‌های واکسیناسیون ملی به دامداری‌های اردکان مراجعه می‌شود
دهستانی اضافه کرد: دامپزشکی اردکان سالانه تنها یکبار برای تزریق برخی واکسن‌ها که به صورت ملی در کشور اجرا می‌شود، به مراکز دامپروری اردکان سر می‌زنند و در روزهای دیگر سال، هیچ کلاس آموزشی برای دامپروران برگزار نمی‌کنند و بازدیدهای سرزده از دامپروری‌ها را کاملا قطع کرده‌اند.
گلایه‌ای که دامداران اردکانی از دامپزشکی شهرستان اردکان دارد این است که این ارگان به عنوان متولی امور بهداشت دام، تاکنون در زمینه کشف بیماری که سبب تلف شدن بزهای سانن شده همچنین راه‌های مقابله با آن هیچگونه اقدامی نکرده یا حداقل مراجعه‌ای به دامدارانی که بزهای آنها تلف شده است، نداشته‌اند.
دامداران اردکانی حتی نمی‌دانند بیماری که بین بزهای آنها افتاده و یکی یکی آنها را از پای در می‌آورد، بیماری مشترک بین انسان و دام است یا خیر؟
و به نظر می‌رسد در این زمینه نیز دامپزشکی شهرستان اردکان و استان یزد باید پاسخگو باشد، زیرا وقتی یک بیماری می‌تواند 190 دام را طی مدت کوتاهی تلف کند، به طور قطع می‌تواند آسیب‌هایی را نیز متوجه انسان کند.
اما فاجعه بهداشتی از اینجا نمود پیدا می‌کند که یکی از دامپروران اردکانی خبری در مورد فروش بزهای سانن بیمار داد.
دامداران دام‌های بیمار خود را به قصابی‌ها می‌فروشند/ زنگ خطر به صدا درآمد
یکی از دامپروران شهرستان اردکان به خبرنگار فارس گفت: متاسفانه بسیاری از دامپروران پس از ابتلای دام خود به بیماری و ناامید شدن از درمان آن، دام را با نصف قیمت به برخی قصابی‌های شهر می‌فروشند.
این جمله یعنی یک فاجعه بزرگ و خطری که بیخ گوش ماست و مسئولان دامپزشکی بی‌تفاوت از کنار آن عبور کرده‌اند.
در حالی که یکی از وظایف اصلی دامپزشکی، کنترل و نظارت بر ذبح و توزیع گوشت سالم بین مردم است، بی‌تفاوت از کنار این مسئله مهم عبور کرده و دامداران اردکانی را به شدت ناراضی و مردم این شهرستان را نگران کرده است.
اما به جز آسیب‌های بهداشتی که متوجه دام‌ها، دامدارها و مردم می‌شود، ضررهای اقتصادی کلانی نیز به دامداران در این جریان وارد شده است.
ضرر 500 میلیون تومانی برای دامداران اردکانی
بزهای سانن تلف شده در زمان حیاتشان با قیمتی بین 2 تا 6 میلیون تومان خرید و فروش می‌شدند اما هجوم ویروس جدید بی‌بی‌آر در بین گله‌های بز سانان از ابتدای امسال تاکنون، باعث وارد شدن خسارتی بیش از 500  میلیون تومان به دامداران اردکانی شده است.
تلف شدن 190 راس بز سانن آن هم در مدتی کوتاه، موضوعی نیست به سادگی بتوان از کنار آن عبور کرد زیرا تبعات اقتصادی و بهداشتی بسیاری برای جامعه به دنبال دارد و چوب ضررهای آن را فقط دامداران نمی‌خورند و ممکن است بیماری این دام‌ها بین انسان و دام مشترک باشد و فروش این بزها به قصابی‌های شهر، مردم را نیز ناخواسته درگیر می‌کند.
در چنین شرایطی دامپزشکی باید به سرعت وارد عمل شود و ضمن بازگرداندن سلامت دام و جلوگیری از وارد آمدن ضررهای مالی به دامداران و هدر رفتن سرمایه‌های ملی، از فجایع بهداشتی در شهر جلوگیری کنند.
گرچه هنوز علت مرگ و میر بزهای سانن مشخص نیست، اما برخی از دامداران، علت این مرگ و میرها را فاسد بودن واکسن‌هایی می‌دانند که به صورت رایگان بین خود دامداران توزیع شده تا به دام خود تزریق کنند.
حتی این بخش از کار نیز کاملا غیرحرفه‌ای است، زیرا دامدار مسئول تزریق واکسن به دام نیست و این وظیفه‌ای است که مستقیم بر عهده دامپزشکی است.
دامداران شهرستان اردکان از مسئولان شهرستان اردکان و استان یزد، خواستار رسیدگی دقیق به این موضوع و تلاش برای جبران خسارت‌های دامداران و جلوگیری از شیوع بیماری در شهر هستند.
در عین حال به نظر می‌رسد ایجاد یک کلینیک دامپزشکی در سطح شهرستان اردکان که جمعیت دامی بسیار را در خود جای داده است، برای این شهرستان ضروری است.

بازدید وزیر جهاد کشاورزی از واحد پرورش بز مشرقی


وزیر جهاد کشاورزی که برای بررسی وضعیت کشاورزی گلستان به این استان سفر کرده، از چند طرح کشاورزی و دامپروری شهرستان گنبدکاووس بازدید کرد.

وزیر جهاد کشاورزی در این سفر ظهر امروز از واحد پرورش بز مشرقی و طرح 700 هکتاری زیتون رضوان گنبدکاووس بازدید کرد.


 رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان در حاشیه این بازدید گفت: واحد پرورش بز مشرقی با ظرفیت 2 هزار راس بز، از سال 90 فعالیت خود را آغاز کرده و نژادهای مختلف بز مانند سانن، آلپاین، هیبرید و نژادهای بومی و دورگ در آن تولید و پرورش داده می شود.

 مختار مهاجر اظهار کرد:این مرکز با اعتبار 42 میلیارد ریال به بهره برداری رسیده و 30 نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در آن مشغول به فعالیت هستند.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان تصریح کرد: در این مرکز آخرین یافته های علمی بخش دامپروری و تکنولوژی های روز شیردوشی استفاده شده است.

 وزیر جهادکشاورزی از گاوداری شیری 300 راسی هلشتاین و دامداری 1500 راسی گوسفند نیز در مجاورت این مرکز بازدید کرد.

 رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان همچنین گفت: طرح 700 هکتاری زیتون رضوان نیز متعلق به کمیته امداد امام خمینی(ره) است و در فاصله 42 کیلومتری شمال شهر گنبدکاووس راه اندازی شده است.

 مهاجر اظهار کرد: این طرح در زمین هایی که خاک آن کم بازده است اجرا شده و ارقام مختلف زیتون مانند رقم زرد زیتون،زرد روغنی، کرونایتی، فیشمی، ماری و مانزامیلا در آن کشت می شود.

 وی افزود: این باغ از سال 88 به باردهی رسیده و پارسال 705 تن محصول از آن برداشت شد و 14 هزار و 100 میلیون تومان درآمد داشته است.

 وزیر جهادکشاورزی در ادامه سفر خود از طرح‌های کشاورزی شهرستان های گالیکش، آزادشهر، رامیان و علی آبادکتول استان گلستان نیز بازدید می کند. 

۱۳۹۳ تیر ۷, شنبه

مقايسه كيفيت گوشت بز و گوسفند


فضل اله آذرفرد
كارشناس ارشد مركزتحقيقات كشاورزي ومنابع طبيعي استان كهگيلويه وبويراحمد
چكيده:
گوشت بزازمنابع مهم تامين كننده گوشت قرمزدركشورمي باشد.طبق آمار وزارت جهادكشاورزي در سال 1385 ميزان توليد ساليانه گوشت بز118 هزار تن ومصرف سرانه آن 2-1/6 كيلوگرم بوده است. گوشت بزكم چربي وداراي كيفيت غذايي مطلوب است واين خصوصيات همگي هماهنگ بانيازروزمصرف كننده مي باشد.
گوشت بزداراي مزه وبوي منحصربه فردي است كه آن راازگوشت ميش متمايز مي كند.
لاشه بزداراي راندمان كمتري نسبت به لاشه بره وميش مي باشد.اگرچه گوشت بره وميش داراي خواص ارگانولپتيكي (طعم ومزه) بهتري نسبت به گوشت بزاست اما ارزش غذايي بزدرحدگوشت ميش ميباشد.
 كلمات كليدي: گوشت بز وگوشت ميش وگوشت بره وكيفيت گوشت.

مقدمه:
مفهوم كيفيت موضوعي است كه هميشه جالب توجه وموردبحث بوده است.
كيفيت يك محصول نيزخودمرتبه اي ازادراك فردي محسوب مي شود.جالب ترين بخش كيفيت آن است كه هيچ نوع حد ومرزي ندارد اما ميتواند دامنه ياوسعت داشته باشد واين دامنه رامي توان درطرح هاي متفاوتي پايه گذاري كرد.
دومين جنبه قابل توجه درباره كيفيت اين است كه اجزاي تشكيل دهنده رامي توان دائما كشف وتعريف نمود.
اين قائده براي تمام كالاها ازگوشت موضوعيت دارد.
درباره كيفيت گوشت مطالب فراواني نوشته شده است. اماچگونه مي توان كيفيت گوشت رادرچندكلمه تعريف كرد.
به طور سنتي كيفيت گوشت كيفيت خوردن آن است يا كيفيت فرايند سازي آن يعني درواقع بايدگفت كه كيفيت گوشت مستقيما بامقوله كاربرد آن درارتباط است.كيفيت خوردن دربردارنده مواردي مانندخوشمزه بودن وعاري بودن ازهرگونه موادسمي وبيماري زا همچنين اثرسلامت بخشي آن مي باشد.
خوشمزه گي شامل مزه وميل به خوردن است. هركدام ازاين موارد نيزبستگي به عوامل ديگري دارند كه اين عوامل مي توانند مواردي مانند سن وجنس حيوان وموقعيت فيزيكي ماهيچه حيوان وچربي وبافتهاي پيوندي وتركيب لاشه حيوان وپروتئين موجود درگوشت باشد.
اگركيفيت گوشت مستقيما مربوط به كاربرد آن باشد درآن صورت مصرف كننده يك عامل مهم تعيين كننده درسنجش كيفيت است.بنابراين براي اهداف اين بحث مصرف كننده ازگوشت ممكن است شخصي باشد كه دريك محيط روستايي سنتي زندگي مي كند ومنابع كمي در دسترس اوباشد. نقطه اشتراك بين اين دومي تواند ارزش غذاويا ميزان لذت درخوردن گوشت باشد.
).درجهان غرب مصرف گوشت بزبيشتر بر  14,گوشت بزتقريبا مقبوليت جهاني دارداماعواملي مانند سنت هاي فرهنگي وشرايط اقتصادي واجتماعي مي تواند بر انتخاب مصرف كننده تاثير بگذارند(2
اساس ارزش غذايي آن استوار است تامزه وطعم آن(29).
دراين خصوص آزمايش هاي دقيقي هم بر روي مشتريهاي تحصيل كرده وهم برمشتري هاي بي سواد انجام شده است.نتايج اين آزمايش ها موئدآن بود كه گوشت ميش وگوساله دركشورهاي غربي اندكي بيش ازگوشت بزترجيح داده مي شوند.عادت ونيز علاقه افراد در اين انتخاب تاثير داشته است.يك تحقيق آموزشي درافريقاي جنوبي اين حقيقت راآشكاركرد كه استفاده از گوشت بزمربوط به عوامل فرهنگي بوده است.(11) اما به هرحال روشن شد كه ملاك هاي مشتري بعد ازچشيدن واستفاده ازگوشت بزقابل تغيير بوده است.
محصولات توليدشده ازكوشت بز نيز داراي كيفيت مطلوبي هستند(19).اگرچه گوشت بزدركشورهاي غربي مورد توجه زيادي قرار نگرفته است (2) اما تقاضاي گوشت بزدر بسياري از كشورهاي در حال توسعه وگرمسيري بسيار زياداست.اين مناطق داراي 90 درصدبزهاي دنيا هستند كه تعداد آنها به 650 ميليون راس مي رسد.

خصوصيات لاشه:
بازده لاشه بز نسبت به ميش كمتر است وازلحاظ تناسب لاشه با آن فرق دارد.چربي محوطه بطني (چربي اطراف كليه وروده ها وچادرينه) يكي ازعوامل تفاوت در اين زمينه مي باشد كه ميزان آن در بز نسبت به ميش بيشتر است. لاشه هاي بز نسبت به لاشه هاي ميش با سن وجنس يكسان اندازه كوچكتر و چربي زير جلدي و بين ماهيچه اي كمتري دارند.
توسعه چربي دربزبسياردير اتفاق افتاده وميزان آن درلاشه بسيار متغير است وعواملي مانند سن وجنسيت وتغذيه ووزن بدن ونرخ رشد وشرايط فيزيولوزيكي وفعاليت فيزيكي در آن تاثير مي گذارند.
بخش اعظم چربيها درمحوطه بطني حيوان به حالت ذخيره در مي آيدودر ظاهرلاشه مشاهده نمي شودو به همين علت لاشه هاي بزها بخصوص زماني كه آنرا با ميش مقايسه  مي كنيم كم چرب باقي مي مانند.لاشه هاي بز بوئرداراي 22 درصد چربي دركل بدن است كه 2/88 درصد آن چربي زيرپوستي مي باشد واين در حالي است كه درگوسفندان دورپر(گوسفند سفيد افريقايي صورت سياه) و مرينو كه داراي 24 درصد چربي هستند به ترتيب 10/4 و12/7 درصدچربي زير پوستي وجود دارد.پوشش چربي كم در لاشه هاي بزها بدان معناست كه مقدار چربي زير پوستي ملاك مناسبي به شمار مي رود.تحقيقات متعددي كه انجام شده براين امر تاكيد دارند كه به جاي كيفيت اسمي وظاهري لاشه بز ارزش غذايي آن را به عنوان ملاك ارزيابي در نظر بگيرند.
چنين ديدگاهي براي مصرف كنندگان با تنوع انتظارات تناسب بيشتري دارد همچنانكه در افريقاي جنوبي چنين امري تحقق يافته است.يك بررسي ديگر درباره لاشه بز دسته بندي قطعات مطابق با خواست مشتري مي باشد.
تحقيقات نشان مي دهد كه درخواست نوع برش براي هر كشور مربوط به زمينه هاي فرهنگي آنها است .دركشورهاي غربي قطعات ارزشمند لاشه مربوط به قسمتهاي كمر وپشت مي باشد.
به نظر مي رسد كه تركيب گوشت قسمت عقب بز(كمروپشت) براي توليد برشهايي با ارزش غذايي بالا مناسب باشد.
زيرا اين قسمت داراي چربي كم وگوشت بيشتري است.اگر چه كمر نيز داراي چربي كمي مي باشد اما بيشتر استخواني است.اما درآسياوآفريقا گرايش به سينه دردرجه اول اهميت قرار دارد.
البته درك صحيح نيازهاي بازار درهركشوربراي توسعه يك بازار خوب براي گوشت بز بسيار ضروري است.



استفاده از ميوه كهور و گبر در تغذيه بزغاله هاي در حال رشد تالي

دومین سمینار پژوهشی گوسفند و بز کشور آذر 1384


استفاده از ميوه كهور و گبر در تغذيه بزغاله هاي در حال رشد تالي

فيروز عسكري 1 و كامران رضا يزدي 2
-1 كارشناس ارشد علوم دامي مركزتحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي هرمزگان
-2 استاد يار گروه علوم دامي دانشكده علوم زراعي و دامي پرديس كشاورزي و منابع طبيعي
دانشگاه تهران
چكيده :
دو گونه گياهي كهور ايراني و آكاسيا تورتيليس (گبر) از خانواده ميموزاسه پوشش عمده درخت و
درختچه هاي سواحل خليج فارس و درياي عمان را تشكيل مي دهند . اين درختان سالانه مقادير
زيادي ميوه (نيام) توليد مي كنند كه بوسيله دامها از جمله بز ، شتر و گاو در طول فصل خشك
مصرف ميشوند . به همين منظور اين آزمايش در قالب يك طرح آماري كاملا تصادفي با 8 جيره
30 و 38 درصد نيام گبر ، 30 و 40 درصد نيام كهور و صفر ، 15 ، آزمايشي حاوي صفر (شاهد) ، 15
و 3 تكرار ( 2 بزغاله نر درحال رشد تالي در هر تكرار ) انجام شد . در طي مدت 90 روز ، افزايش
وزن ،خوراك مصرفي و ضريب تبديل غذائي بزغاله هاي تغذيه شده با جيره هاي آزمايشي اندازه
30 و 40 ، گيري شد . ميانگين وزن نهائي بزغاله هاي تغذيه شده با جيره هاي حاوي سطوح صفر ، 15
17 كيلوگرم وبزغاله هاي تغذيه شده با /93 ، 19/50 ، 20/43 ، 20/ درصد نيام كهور بترتيب 37
، 19/92 ، 20/28 ، 20/ 30 و 38 درصد ني ام گبر بترتيب 61 ، جيره هاي حاوي سطوح صفر ، 15
17/07 كيلوگرم بود .همچنين ميانگين افزايش وزن روزانه بزغاله هاي تغذيه شده با جيره هاي 1 الي
58 گرم و درگروهي كه جيره هاي حاوي / 69 و 7 /33 ، 82/76 ، 82/ 4 حاوي نيام كهور بترتيب 77
62 گرم بود . درتجزيه آماري داده / 79 و 08 /07 ، 83/32 ، 84/ نيام گبر مصرف مي نمودند بترتيب 8
ها،تفاوت معني داري بين جيره هاي حاوي 40 و 38 درصد نيام كهور وگبر با ديگر جيره ها مشاهده
شد.لذا ، با توجه به نتايج ميتوان ازنيام كهور وگبر به ميزان 30 درصد در جيره غذائي بزغاله ها بدون
آنكه اثرات منفي روي رشد داشته باشد استفاده كرد.
كليد واژه ها : نيام كهور ايراني ، نيام آكاسيا تورتيليس(گبر) ، بزغاله تالي،


مقدمه :
با توجه به شرايط اقليمي جنوب كشور بخصوص استان هرمزگان شناسايي منابع خوراكي منطقه اي
كه امكان استفاده از آنها در تغذيه دام وجود دارد ، از اهميت ز يادي برخوردار مي باشد ( 1). يكي از
منابع خوراكي مورد چراي سالانه دامهاي بومي استان هرمزگان گونه هاي درختي و درختچه اي
پراكنده درمراتع استان بويژه در نوار ساحلي با مساحتي حدود 750 هزار هكتار مي باشد . درمراتع
.( استان هرمزگان دو جنس آكاسيا و كهور از پراكنش بيشتري برخوردار هستند.( 2
3 متر است كه بومي جنوب ايران بوده و از بندر كنگان - كهور ايراني از خانواده لگومينوز به ارتفاع 5
در بوشهر تا چاه بهار و ايرانشهر بلوچستان گسترش دارد .اين گياه داراي ميوه نيام مانند بلند و كشيده
8 سانتي متر و قهوه اي رنگ بوده و در داخل آن دانه ها به صورت موازي با محور - به طول 20
طولي نيام قرار گرفته اند . زمان گلدهي آن از اسفند ماه تا خرداد ماه و زمان ر سيدن ميوه آنها خرداد
تا تير ماه مي باشد ( 2 ) . دامداران در تابستان و زمستان از سرشاخه ها و نيام آن براي تعليف دامها
بويژه بز، شتر و گاوبومي استفاده ميكنند( 1).آكاسيا تورتيليس به زبان محلي گبر گفته مي
2 متر مي رسد .تاج آن در سطح بالا - شود،درختچه اي است از خانواده لگومينوزكه به ارتفاع 7
3- 4 سانتي متر به عرض 7 - معمولا به شكل مسطح و چتري بوده .ميوه كاملا پيچ خورده به طول 10
1994 ) وبهاندري ) ميلي متر است و در تغذيه د امهاي بومي منطقه استفاده ميشود . فاگ و استوارت 1
1979 ) گزارش نموده اند كه نيام بعضي از كهور ها بسيار خ وشخوراك بوده و يكي از ) و همكاران 2
اجزاء اصلي جيره غذائي روزانه نشخوار كنندگان در مناطق خشك و نيمه خشك آمريكا ي جنوبي
45 درصد عصاره فاقد ازت مي باشند . طبق - 9 درصد پروتئين خام و 55 - ميباشد ، و حاوي 14
گزارش همين محققين سالانه بيش از 40 هزار تن نيام انواع كهورها در مكزيك جمع آوري و در
1990 ) نيام و برگ گونه ) فصول ديگر از آنها استفاده مي گردد . طبق گزارشات ريد و همكاران 3
6 مگا ژول در كيلوگرم انرژي قابل هضم مي باشد / گبر حاوي 12 درصد پروتئين خام قاب ل هضم و 1
و از لحاظ مواد معدني نيز غني مي باشد.
Prosopis cineraria and Acacia Tortilis* 1- Fagg and Stewart
2-Bhandari et al. 3-Reed et al.

عسكري و همكاران ( 1376 ) تركيبات شيميايي و ضرائب قابليت هضم مواد مغذي نيام و سرشاخه
15 % و گبر / دو گونه كهور و گبر را تعيين كردند و بيان نمودند پ روتئين خام نيام گونه كهور 12
21/2 % و انرژي خام آنها به ترتيب 4219 و 4210 كيلو كالري در كيلوگرم ماده خشك مي باشند .
84 ميلي گرم در كيلو / 2 % پتاسيم ، 3 / 0 % فسفر ، 08 / 0 % كلسيم ، 12 / همچنين نيام كهور حاوي 69
0 % فسفر ، / 0 % كلسيم ، 07 / 22 ميلي گرم در كيلو گرم منگنز ونيام گبر نيز حاوي 92 / گرم آهن و 2
1/48 % پتاسيم ، 140 ميلي گرم در كيلو گرم آهن و 28 ميلي گرم در كيلو گرم منگنز مي باشد .هدف
از اين آزمايش تعيين مقدار مناسب ميوه دو گونه غالب مرتعي كهور و گبر در تغذيه بزغاله هاي در
حال رشد تالي در هرمزگان مي باشد.
مواد و روشها :
اين آزمايش در 35 كيلومتري شمال شرقي بندرعباس به اجرا درآمد . تعداد 48 راس بزغاله نر تالي
13 كيلوگرم خريداري شد. بعد از اقدامات بهداشتي ، توزين و / 4-5 ماهه با ميانگين وزن حدود 5
پلاك گردن ، بصورت تصادفي به گروههاي 2 راسي تقسيم و در جايگاههايي كه به همين منظور
آماده گردي ده بود ، قرار گرفتند . با استفاده مواد خوراكي موجود و نياز غذائي روزانه هر راس دام با
توجه به ميانگين وزن بزغاله ها درگروههاي آزمايشي و اضافه وزن روزانه ( 100 گرم در روز ) بر
1981 )چهار جيره آزمايشي حاوي سطوح صفر (شاهد ) ، ،NRC) اساس جداول استاندارد غذائي
30 و 40 درصد ماده خشك نيام كهور و چهار جيره آزمايشي ديگر كه حاوي صفر ( شاهد )، ، 15
30 و 38 درصد ماده خشك جيره از نيام گبر بود ، از لحاظ انرژي ، پروتئين ، كلسيم و فسفر ، 15
متوازن گرديد . جيره هاي آزمايشي بمدت 105 روز در اختيار بزغاله ها قرار گرفت .بزغاله ها در
ابتدا و انتهاي آزمايش و در طول آزمايش هر دو هفته يكبار بصورت انفرادي با اعمال 14 ساعت
محروميت غذائي توزين گرديدند . در پايان ميزان افزايش وزن زنده ، افزايش وزن روزانه ، ضريب
تبديل غذايي و ميزان خوراك مصرفي روزانه براي تمام گروههاي آزمايشي تغذيه شده با نيام كهور
و نيام گبر بطور جداگانه مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند . در اين آزمايش از طرح آماري كاملا
تصادفي با هشت( 8 )جيره آزمايشي حاوي نيام كهور و نيام گبر و 3 تكرار (درهرتكرار 2 راس
بزغاله) انجام پذيرفت.

نتايج :
ميانگين وزن اوليه ، وزن نهايي و ا فزايش وزن ر وزانه ،خوراك مصرفي روزانه و ضريب تبديل
خوراك بزغاله ها كه جيره هاي آزمايشي حاوي نيام كهور و گبر را مصرف كرده اند، بترتيب در
جداول 1 و 2 ارائه شده است . همانطوريكه درجداول مشاهده ميشود بين ميانگين هاي وزن نهائي ،
افزايش وزن روزانه و ضريب تبديل خوراك گروه ها ي كه جيره حاوي 40 و 38 درصد نيام كهور
وگبر مصرف كرده اند با ديگر گروه ها از لحاظ آماري تفاوت معني داري وجود داشته است
.( P<0 div="">
بحث:
اختلاف معني داري بين وزن اوليه (شروع پروار ) بزغاله ها ي آزمايشي در تيمارهاي حاوي سطوح
مختلف نيام كهور و گبر وجود نداشت . در صورتيكه بين ميانگين وزن نهايي، افزايش وزن روزانه و
ضريب تبديل غذائي بزغاله هاي تغذيه شده با جيره هاي 1 الي 3 با بزغاله هاي تغذيه شده با جيره 4
همچنين بين ميانگين وزن .(P<0 05="" 40="" div="">
نهايي، افزايش وزن روزان ه و ضريب تبديل غذائي بزغاله هاي تغذيه شده با جيره هاي شاهد ، 15 و
30 درصد نيام گبر نيز با بزغاله هاي تغذيه شده با جيره 4 (حاوي 38 درصد نيام گبر ) تفاوت معني
علت احتمالي اين مسئله وجود عوامل ضد تغذيه اي در نيام كهور و .( P<0 05="" div="">
گبر است و بنظ ر مي رسد هنگام استفاده از مقادير بالاي نيام اين گياهان ، عوامل ذكر شده سبب
كاهش قابليت هضم مواد مغذي و پروتئين جيره غذائي شده ودر نتيجه عملكرد بزغاله ها بطور معني
داري كاهش پيدا مي كند . رود و ودوارد ( 1990 ) گزارش نمودند كه تركيبات ضد تغذيه اي (عمدتا
تانن ها ) در سرشاخه و ميوه گونه هاي گبرعلت اصلي كاهش قابليت استفاده از پروتئين در تغذيه
.( گوسفند و گوساله ها مي باشد(نقل از منبع شماره 4
رود ( 1986 ) و رود و مولر ( 1987 ) گزارش نموده اند كه گونه هاي درختي و درختچه اي مناطق
گرمسيري شامل آكاسيا (گبر) اغلب حاوي تانن هس تند. ا ين تركيبات بر قابليت هضم پروتئين نيام
اين گياهان موثر است و باعث كاهش فعاليت ميكروبهاي شكمبه مي شود . مك داول و ون سوست
1987 ) بيان داشتند كه جيره هاي حاوي تانن باعث كاهش هضم الياف خام و پروتئين خام ميشوند . )
همچنين رومينو ( 1984 ) و هروگم و همكاران ( 1988 ) گزارش كرده اند كه خوراكهاي حاوي تانن
بالا باعث غير فعال شدن آنزيمهاي ميكروبي شكمبه شده است . تانر و همكاران ( 1990 ) گزارش
481
نموده است كه نيام گبر مي تواند يك مكمل مناسب براي جيره هاي حاوي مقادير بالاي ذرت و
گندم باشد . اين محقق بيان كرد ، اگر دانه هاي آكاسي ا آسياب گردد، نتيجه بهتري در هضم و جذب
مواد خوراكي بدست مي آيد ، زيرا اغلب دانه ها بصورت غير قابل هضم از دستگاه گوارش حيوان
عبور مي كنند.
جدول 1- عملكرد پروار بزغاله هاي تغذيه شده با جيره هاي حاوي سطوح مختلف نيام كهور
جيره ها
صفات اندازه گيري شده
جيره 1
(بدون
نيام)
جيره 2
15 درصد )
نيام كهور)
جيره 3
30 درصد )
نيام كهور)
جيره 4
40 درصد )
نيام كهور)
اشتباه
معيار
اثرات
جيره
وزن اوليه (كيلوگرم)
وزن نهايي (كيلوگرم)
افزايش وزن روزانه (گرم)
ماده خشك مصرفي روزانه (گرم)
ضريب تبديل غذائي
12/86
a
20/37
a
82/77
673/33
b
8/07
12/98
a
20/43
a
82/76
700
b
8/53
12/99
ab
19/50
ab
69/33
640
ab
9/22
13/17
b
17/93
b
58/70
626/67
a
10/6
0/50
1/30
12/53
45/13
1/27
-
*
*
-
*
. ( P>0 / حروف انگليسي متفاوت در هر رديف از لحاظ آماري تفاوت معني داري مشاهده شده است ( 05 (b,a) *
جدول 2- عملكرد پروار بزغاله هاي تغذيه شده با جيره هاي حاوي سطوح مختلف نيام گبر
جيره ها
صفات اندازه گيري شده
جيره 1
(بدون نيام
گبر)
جيره 2
% 15 )
نيام گبر)
جيره 3
30 % نيام )
گبر)
جيره 4
38 % نيام )
گبر)
اشتباه
معيار
SE
اثرات
جيره
آزمايشي
- 0/56 12/63 12/7 12/4 12/ وزن اوليه (كيلوگرم) 83
وزن نهايي (كيلوگرم)
a
20/61
a
20/28
a
9/92
b
* 1/57 17/07
افزايش وزن روزانه (گرم)
a
84/8
a
83/32
a
79/07
b
* 10/97 62/08
ماده خشك مصرفي
روزانه (گرم)
700/0 676/67
665/67
660/5
- 55/32
ضريب تبديل غذائي
a
7/98
a
8/46
a
8/82
b
* 1/26 10/6
حروف انگليسي متفاوت در هر رديف از (b,a) * ( p< / * نشانگر ميانگين معني دار در سطح ( 05
.( P>0 / لحاظ آماري تفاوت معني داري مشاهده شده است ( 05
بين ميانگين هاي ماده خشك م صرفي روزانه بزغاله هاي تغذيه شده با سطوح مختلف نيام كه ور و
گبر اختلاف معني داري وجود نداشت.
نتايج مشابهي نيز توسط ساوا و همكاران ( 1998 ) درميزان مصرف نيام گونه آكاسياي چتري در
تغذيه بزها گزارش گرديده است.
با اينحال با افزايش مقدار نيام كهور و گبر بيشتر از 30 % در جيره ، ضريب تبديل غذائي بزغاله ها
بطور معني دار ي نامطلوب تر مي شود . علت اين مسئله احتمالاافزايش بيش از حد مواد ضد تغذيه
اي بخصوص تانن ها در جيره هاي غذائي مي باشد .برخي از محققين نيز گزارش كرده اند كه مقدار
.( زياد تانن سبب خروج نيتروژن از طريق ادرار و مدفوع مي شود ( 10 و 9
در بررسي اقتصادي جيره هاي مورد آ زمايش، هزينه خوراك براي توليد يك كيلوگرم افزايش وزن
زنده بزغاله هاي تغذيه شده با جيره 3 (حاوي سطوح 30 درصد نيام ) هر دو گونه گياهي كهور و
گبركمترين هزينه را در بر داشته است . با توجه به نتايج اضافه وزن روزانه و ضريب تبديل غذائي
بزغاله هاي تغذيه شده با جيره هاي مختلف آزمايشي و توانمندي بالاي توليد نيام (با دانه ) اين دو
گونه گياهي در مناطق ساحلي خليج فارس و درياي عمان در فصل خشك سال و دسترسي آسان به
مقادير بسيار زياد آن با هزينه پائين،استفاده از اين نيام ها تا 30 % در جيره غذايي بزغاله هاي در حال
رشد اقتصادي مي باشد.
منابع :
-1 عسكري ،ف. ، نوروزيان ،ح .قاسمي، ا.( 1376 ) . تعيين ارزش غذايي دو گونه گياهي كهور و
آكاسياي چتري (گبر ) ، طرح تحقيقاتي خاتمه يافته مركز تحقيقات منابع طبيعي و امورد ام
هرمزگان ، سازمان تحقيقات و آموزش كشاورزي.
-2 نجفي ، ك . 1374 . بررسي برخي از ويژگيهاي اكولوژيك گونه گبر . پايان نامه كارشناسي
ارشد . رشته مرتعداري دانشكده منابع طبيعي دانشگاه تهران.
3-Bhandari, D.S,Cavil, H.N and Hussein,A.1979. Chemical
composition and nutritive value of khejri (Prosopis cineraria) tree
leaves. Annuals of arid zone, 18 (3), 170 -173.
4- Fagg, C. W,.and Stewart, J. L. 1994. The value of acacia and
prosopis in arid and semi arid environments. Journal of Arid
Environments .27, 3-25.
5-Kumar, R.1992. Anti nutritional factors: the potential risks of toxicity
and methods to aureate them. F. A. O. Animal Pro. Health.

6-N. R. C .1981. Nutrient requirement of goats .National Academy
Press,u.s.a.
7-Reed, J. D. Soller,D. and Ward ,A.W. 1990. Fodder tree and straw
diets for sheep: Intake, growth, digestibility and the effects of
phenolics on nitrogen utilization. Animal feed science and
technology No. 30.
8-Shayo, C. M., Vden, P. 1998. Recovery of seed of four African
browse shrubs ingested by cattle, sheep and goats and the effect of
ingestion , not water and acid treatment on the viability of the seeds,
Tropical Grass lands, 32, 195-200, 27 ref.
9-Sawe, J.,Tuitoek ,J.K., and Ottaro,J. 1998. Evaluation of common tree
leaves of pods as supplements for goats on range area of kenny.
Small Ruminant Research, 28, 31- 37.
10-Tanner, J. C., Reed,J.D. and Owens,E.1990. The nutritive value of
fruits (Pods with seeds) from four acacia spp. Compared with
extracted noug (Guizotva abyssinica) meal as supplements to maize
Stover for Ethionpian highland sheep. Animal production 127-133.

معرفی نژاد بز پاکستانی گلابی پاتری (Gulabi Pateri Goat )

گلابی پاتری نام نژاد بزی در زبان اردو و سندی است , کلمه گلابی در زبان اردو به معنی رنگ صورتی و پاتری نیز نام یکی از نژادهای بز در پاکستان می باشد.





گلابی پاتری نام نژاد بزی در زبان اردو و سندی است , کلمه گلابی GULABI در زبان اردو به معنی رنگ صورتی و پاتری PATERI نیز نام یکی از نژادهای بز در پاکستان می باشد.

در واقع گلابی پاتری GULABI PATERI یک نژاد تلفیقی و چهار رگه است . به این معنی که از دو نژاد اولیه و دو نژاد ثانویه بوجود آمده است.
نژادهای که در این تلاقی چهار رگه نقش دارند:
بز رجحانپوریRAJHANPURI GOAT
 بز پاتریPATERI GOAT
بز کاموری KAMORI GOAT
بز بیتال BEETAL GOAT 

منشا نژاد بز گلابی پاتری GULABI PATERI GOAT
این نژاد در ایالت سند پاکستان وجود دارد و در شهرهای ایالت کراچی در اکثر منازل به عنوان حیوان خانگی نگهداری می شود. در واقع آنها به خوبی با آب و هوای کراچی پرورش می یابند و این آب و هوا برای سلامت آنها بسیار مفید است.
آنها در زیبایی معروف هستند چرا که شاخها و سم های سفید و پوستی صورتی دارند.
نشانه قوی خلوص این نژاد نیز پوست و دم صورتی رنگ است. آنها همچنین گوش های بلند و آویزانی دارند.
یکی دیگر از نشانه های ویژه ای که این نژاد در هر دو جنس نر و ماده دارد وجود پوست آویزان در زیر چانه (پوست حلق آویز) است که از چانه شروع و به قفسه سینه ختم می شود مانند غبغب در گاوهای نر.


بزهای گلابی پاتری دومنظوره هستند و برای تولید شیر و گوشت مورد استفاده قرار می گیرند.
مقدار متوسط تولید شیر توسط یک بز گلابی پاتری در دو بار دوشش 2 - 3 لیتر در روز است. و در زمینه تولید گوشت نیز یک بز نر این نژاد در 18 ماه می تواند 50 - 70 کیلوگرم گوشت تولید نماید. ودو قلوزایی در زایش ها به طور مرتب دیده می شود.
نژاد بز پاکستانی گلابی پاتری (Gulabi Pateri Goat )
گلابی پاتری از 4 نژاد به شرح زیر بوجود آمده است:
بز رجحانپوری (RAJHANPURI GOAT)

آنها در واقع بزهای نژاد بیتال در منطقه رجحانپور RAJHANPUR هستند که قویترین بز در این نژاد نیز می باشند.
یک دست سفید رنگ با لایه پوستی مایل به صورتی و همچنین سم های سفید رنگ بوده و هر دو جنس ماده و نر بدون شاخ می باشند.
زیستگاه آنها در منطقه رجحانپور است به همین دلیل به آنها بز رجحانپوری می گویند. مهمترین ویژگی های آنها وجود پوست آویزان با چین و چروک زیاد در زیر چانه آنها است.


بز پاتری  (PATERI GOAT)

نژاد پاتری در منطقه ای  از حیذر آباد ,خیرپور, نواب شاه و سنقر در سند یافت می شوند. و یکی از سنگین ترین نژادهای بز در سند است.
رنگ بدن آنها سفید و صورت , گردن و گوش آنها قرمز مایل به قهوه ای است. گوش ها بلند ,آویزان و در انتها پهن می باشد. آنها پوست آویزان زیر چانه را نیز دارند.
شاخ های آنها در اندازه متوسط است واساسا بزهای گوشتی هستند اما کیفیت شیردهی خوبی نیز دارند.
پستان عریضی داشته و در یک دوره شیردهی تولید شیر آنها 170 لیتر در 120 روز می باشد. نرهای بالغ 52 و ماده ها 42 کیلوگرم وزن دارند و دوقلوزایی متداول می باشد.
بز کاموری (KAMORI GOAT)
بز کاموری علی رغم  داشتن اندازه و جثه بدنی بزرگ جزو  بزهای شیری هستند . رنگ قهوه ای تیره با لکه های قهوه ای روشن یا سیاه  دارند. سر آنها بزرگ بینی رومی شکل و گوش های بلند , آویزان و پهن دارند.
دم کوچک و هردو جنس نر و ماده شاخ دار هستند . پستان و سر پستان ها به خوبی شکل گرفته اند و تولید شیر در آنها 210 لیتر در 150 روز می باشد. 
هر دو جنس نر و ماده افزایش وزن خوبی دارند و برای تولید گوشت نیز مناسب می باشند. بز نز بالغ 50 و ماده 44 کیلوگرم وزن دارند و بین آنها دو قلوزایی متداول دیده می شود. 
در واقع می توان گفت بزهای کاموری برند ملی در دره سند است مانند اسب ترکمن در بین مردم کوچ نشین ترکمن.


بز بیتال(BEETAL GOAT)

بز بیتال بطور معمول بطور معمول در ایالت پنجاب یافت می شود. آنها اساسا بزهای شیری هستند  اما به دلیل جثه بزرگ و افزایش وزن مطلوب در تولید گوشت نیز مد نظر قرار می گیرند.
در حال حاضر این نژاد به عنوان برند شماره یک بز تجاری در پاکستان شناخته می شود.
رنگ بدن قهوه ای طلایی یا قرمز خالدار با لکه های سفید یا سیاه می باشد.   سر بزرگ , بینی رومی و گوش های بلند , پهن و آویزان به همراه پاهای بلند و دم کوتاه از مشخصه های دیگر بز بیتال است.
شاخ ها بصورت مارپیچ و بلند در نرها و کوتاه در ماده ها وجود دارد.
در یک دوره شیردهی تولید شیر  290 لیتر در 130 روز می باشد. بیش از 50% از زایش ها دو قلو و یا سه قلو می باشد
منبع: 1-http://qurbanianimals.com/
2- http://www.thegoatspot.net/

دامنا پایگاه خبری ترویجی علوم دامی و دامپروری ایران

در صورت استفاده از مطالب فوق ذکر منبع الزامی است .