کمیته سایت پرورش بز و بزغاله جنوب کشور در استان بوشهر راه اندازی شد

رییس مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور گفت: کمیته سایت پرورش و تولید بز و بزغاله جنوب کشور با هدف تولید دام گوشتی و شیری در استان بوشهر راه اندازی شد.

مهندس احمد رضا سید علیان روز یکشنبه در گفت وگو با ایرنا در بوشهر افزود: در این کمیته استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد و منطقه جیرفت استان کرمان با مرکزیت معاون بهبود تولیدات دامی استان بوشهر شرکت دارند.

وی اضافه کرد: با توجه به جمعیت 10میلیونی بز و بزغاله در استان های جنوبی کشور و بازار خوب این دام در کشورهای حوزه خلیج فارس در این کمیته تلاش می شود با هم افزایی استان های یاد شده زمینه صنعتی و نیمه صنعتی کردن این طرح فراهم شود.

سید علیان اظهار کرد: برای این کمیته ساز و کارهایی مثل تسهیلات، ساخت و احداث جایگاه و سایر موارد دیگر مورد نیاز در نظر گرفته شده است.

وی یادآورشد: براین اساس به استان های جنوبی کشور تفویض اختیار می شود درسه سال آینده ضمن تامین نیاز داخلی در زمینه گوشت و شیر بز و بزغاله فضای صادرات در بازار کشورهای حوزه خلیج فارس را فراهم کنند.

سید علیان اضافه کرد: در این ارتباط این طرح گوشت بز و بزغاله با دو راهکار افزایش تعداد بزغاله در هر زایش و ارتقای کمیت و کیفیت لاشه باید صورت گیرد.

وی بیان کرد: کمیته سایت پرورش بز و بزغاله جنوب کشور با هم افزایی دانشگاه، مراکز تحقیقاتی، کارشناسان نخبه در امور دام و بخش خصوصی برای اصلاح نژاد بز و بزغاله تصمیم بگیرند و هر روز شرایط فنی طرح را تقویت و در چارچوب تعیین شده فعالیت کنند.

رییس مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور در بخش دیگری از سخنان خود گفت: این مرکز دو وظیفه مهم و عمده در مدیریت اصلاح نژادی و بهبود تولیدات دامی شامل مدیریت تغذیه ای، پرورشی، بهداشتی و تولید مثلی دام های سبک و سنگین کشور را برعهده دارد.

سیدعلیان افزود: با توجه به وجود 110میلیون واحد دامی در کشور این مرکز برای همه گونه های دامی که برای تولید شیر و گوشت به ما کمک می کنند برنامه دارد.

وی یادآور شد: هم اینک بیش از 75میلیون راس دام سبک گوسفند و بز به عنوان دام ملی در کشور وجود دارد که مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور براساس افق 1404 دهه پبشرفت و عدالت برنامه ریزی کرده است.

سید علیان گفت: گوسفند داری در صورتی اقتصادی خواهد بود که بتوانیم با توجه به سیستم و مدیریت پرورشی ترکیب ژنتیکی آنها را مناسب سازی کنیم.

وی گفت: برای این منظور طرحی ملی با کمک و هم افزایی سه جانبه دانشگاه، تحقیقات و معاونت بهبود تولیدات دامی، بخش خصوصی و تولید کنندگان برجسته کشور (بخش توسعه ای) تدوین و از سال گذشته تاکنون در دست اجراست.

سید علیان یادآورشد: برای گوسفند باید ترکیب ژنتیکی ایجاد کنیم که در شرایط روستایی و نیمه صنعتی بسته بتواند با بهره وری بیشتر تولید را برای دامداران اقتصادی کند.

وی اضافه کرد: برای رسیدن به این هدف از مخازن ژنی گوسفند و بز کشور و برخی نژادهای خارجی برای رسیدن به یک ترکیب ژنتیکی جدید استفاده کرده ایم.

سید علیان ادامه داد: براساس برنامه ریزی ها باید در سال 95و 96 این ترکیب ژنتیکی در خط تکثیر قرار گیرد.

وی افزود: گرچه امسال با توجه به شرایط تحریم و تغییر قیمت ارز از نظر برنامه ریزی با مشکل مواجه شدیم ولی همیشه این تهدیدها برای ما به عنوان یک فرصت تلقی شده است.

سید علیان گفت: پارسال 50میلیارد ریال به مرکز بهبود اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور اختصاص یافت و امسال نیز 30میلیارد ریال به این مرکز اختصاص یافته است.

کدخبر:2132

منبع خبر: پایگاه خبری تحلیلی دامپروری ایران- دامنا 

موفقيت يك خانم كارآفرين در پرورش بز سانن

فرح خادم المله - يك خانم تهراني كه به همراه همسرش چندسالي است به يكي از روستاهاي استان قم مهاجرت كرده و به پرورش بز و دامداري اشتغال دارد ، توانسته تعداد بزهاي خود را از 4 راس در 2 سال گذشته به 120 راس برساند.

     ماندانا عبدي 42 ساله كه كار خود را با خريد 4 بز فرانسوي با عنوان سانن آغاز كرده، در حال حاضر با بهره گيري از تجربيات جهاد كشاورزي استان قم توانسته ضمن افزايش تعداد بزهاي فرانسوي در اين منطقه ، درآمدزايي نيز براي خود و خانواده 4 نفره اش ايجاد كند.

     اين خانم كارآفرين كه با پشتكار خود توانسته در اين زمينه موفق باشد، در گفت وگو با هدف از اين كار خود را بهبود شرايط زندگي و ايجاد اشتغال عنوان كرد و گفت: اگر خانم هاي خانه دار به قابليت هاي خود پي ببرند و با شركت در كلاس هاي جهاد كشاورزي آموزش هاي لازم را ببينند، مطمئناً مي توانند در تامين معيشت زندگي خود موفق باشند. من با گذراندن كلاس هاي مختلف جهاد كشاورزي استان قم ازجمله كلاس هاي ترويج و باغداري 5 يا 6 سال است كه در روستاي ورزنه بخش خلجستان شهرستان قم به دامداري و پرورش بزغاله اشتغال دارم.

     عبدي با اشاره به اين كه همسر 48 ساله و 2 فرزند 16 و 11 ساله اش نيز در اين كار هميشه او را همراهي كرده اند، اضافه كرد: قصد دارم كار خود را توسعه دهم كه در اين ميان به حمايت هرچه بيشتر مسئولان مربوط نيازمندم.

     دامداري خانم عبدي 750 متر وسعت داشته كه 150 متر آن به آغل، 350 متر به بهاروند و مابقي به انبار علوفه اختصاص دارد.

     حسين علي بيگي معاون بهبود توليدات دامي سازمان جهاد كشاورزي استان قم نيز با اشاره به اين كه 12 دامداري در اين استان با استفاده از بز نر سانن در گله هاي بومي خود اقدام به افزايش توليد گوشت و شير و چندقلوزايي مي كنند، ادامه داد: 5 سال است كه جهاد كشاورزي استان در زمينه افزايش توليد با استفاده از بز نر سانن تلقيح مصنوعي را آغاز كرده و تاكنون نيز موفق عمل كرده است.

     بيگي تامين نهاده ها و كمك مالي براي تلقيح بز نر سانن را ازجمله حمايت هاي جهاد كشاورزي از دامداران در كنار آموزش هاي لازم در اين زمينه عنوان كرد.

     نورمحمد سوري كارشناس مسئول دام سبك سازمان جهاد كشاورزي استان قم هم درخصوص مشخصات بز نر سانن، گفت: زادگاه اصلي بز سانن سوئيس است، اما كشور فرانسه با توليد اسپرم و صدور منجمد آن، در جهان حرف اول را در اين خصوص مي زند. اين گونه بز با هدف افزايش توليد شير و گوشت نگهداري مي شود و استان قم نيز در اين زمينه تاكنون كارهاي زيادي انجام داده است.

     فرق بز بومي و سانن در اين است كه بز بومي در طول 5 ماه از سال روزانه 300 گرم شيردهي دارد، درحالي كه بز سانن در طول 10 ماه از سال روزانه 600 گرم شير مي دهد. از طرفي وزن بز بومي تا 60 كيلوگرم مي رسد. در حالي كه بز سانن به 100 كيلوگرم نيز افزايش مي يابد. رنگ بز سانن يكدست سفيد بوده ولي بز بومي داراي رنگ هاي مختلف است.

   

    

 روزنامه ايران، شماره 5283 به تاريخ 5/11/91، صفحه 11 (ايران زمين)

کدخبر:1789

دامنا

بز شیری

پرورش بز هاي شيري
باتوجه به كمبود منابع مالي و عدم امكان سرمايه گذاري جديد در بخشهاي توليدي در كشورمان استفاده از امكانات موجود جهت تامين نيازهاي معيشتي جمعيت جوان كشورمان تنها راه حل منطقي به نظر مي رسد.
در دهه هاي اخير با توجه به افزايش سطح بهداشت عمومي و بالا رفتن سن اميد به زندگي و مخصوصا جوان بودن جمعيت كشور نياز به مواد پروتئيني در كشور روبه فزوني گذاشته است.
با توجه به آمارهاي موجوددر كشورمان 25 ميليون راس بز موجود است ومقدار شير استحصالي در حدود 350 هزار ليتر مي باشد.خشكسالي هاي اخير وفقير بودن مراتع امكان تغذيه دامها از طريق چراي آزاد را با محدوديت روبرو ساخته ولذا بايد با استفاده از تكنيكهاي اصلاح نژادي از جمله آميخته گري ميزان توليد شير در واحد سطح را بالا برد.
فرانسه يكي از كشورهاي پيشرو در صنعت پرورش بزهاي شيري در جهان مي‌باشد.
جمعيت بز در فرانسه 1/1 ميليون راس بوده ومقدار توليد شير در اين كشور 500 هزار تن ميباشد(4% توليد شير دنيا)
آمار منتشره FAO حاكي از اين است كه جمعيت جهاني بز هاي شيري رو به فزوني گذاشته است.

توليدشير(ميليون تن)
تعداد(ميليون راس)
سال
7/11
677
1995
3/12
720
2000
8/95% جمعيت بز در كشورهاي در حال توسعه و2/4% در كشورهاي توسعه يافته نگهداري مي شود.
پنج كشور فرانسه. هند، بنگلادش، سودان، پاكستان 4/55% از كل شير بز دنيا را توليد مي كنند . شركت Caprigene فرانسه مسئول برنامه هاي اصلاح نژاد بز با هزاران گله تحت پوشش مي باشد . در اين شركت آزمون نتاج براي بزهاي نر براساس توليد دخترانشان
(50-30) عدد براي هر بز نر انجام مي گيرد .
سالانه تعداد 900000 هزار بز ماده در فرانسه تلقيح مصنوعي مي شوند و از اين طريق تعداد 35 بز نر براي استفاده در مراكز تلقيح مصنوعي انتخاب مي شوند .
مركز INRA يكي از چند مركز مهم مطالعات ژنتيكي در دنيا هست كه برنامه هاي اصلاح نژادي را در فرانسه رهبري مي كند . بزهاي ركورد برداري شده براي 22 صفت تيپ نيز مورد مطالعه قرار مي گيرند . در اين مركز منحصر به فرد در دنيا 360 بز نر براساس استانداردهاي جهاني و اروپايي از نظر بيماريها كنترل بهداشتي مي شوند.

جدول 1 : مشخصات نژادي بزهاي سانن و آلپاين

سانن
آلپاين
ميانگين تعداد روزهاي شيردهي
290
286
مقدار شير در هر دوره لاكتاسيون
841
806
درصد پروتئين شير
28/3
42/3
درصد چربي شير
30/3
57/3

پيشرفت ژنتيكي در هر دو نژاد مرهون استفاده از تكنيك هاي تلقيح مصنوعي است كه در مدت 8 سال به نژادهاي فرانسوي سانن وآلپاين اين امكان را داد كه پيشرفتي معادل 100 كيلوگرم شير براي هر نسل در هر دوره شيرواري بدست آيد . اين پيشرفت براي نژادهايي كه از اسپرم و جنين توليد شده در شركت SERSIA استفاده مي كنند قابل حصول خواهد بود .
لازم به ذكر است كه توليد گوشت در دو نژاد ياد شده نيز مطلوب بوده و در فرانسه بزهاي جوان در سن 4 الي 5 هفتگي و در وزن 5/9 كيلوگرم كشتار مي شوند . بازده لاشه 64% و وزن لاشه دراين سن 1/6 كيلوگرم مي باشد .
آميخته گري: آميخته گري بين نژادهاي سانن و آلپاين فرانسوي و نژادهاي محلي در ساير كشورها نشان از بهبود در توليد شير بزهاي آميخته و همچنين بهبود نرخ رشد بزغاله ها دارد .
براي مثال در ويتنام آميخته گري بين نژاد بز شيري Bach Tao و آلپاين فرانسوي و سانن بزغاله ها با رشد سريعتر و بهتر از نژاد خالص Bach Tao نتيجه داده است . نرخ رشد بزغاله هاي آميخته بيش از 2 برابر بزغاله هاي بومي بوده است .

جدول 2 : ميانگين توليد مادران بزهاي نر اصلاح نژادي

سانن
آلپاين
ميانگين تعداد روزهاي شيردهي
301
295
مقدار شير در هر دوره لاكتاسيون
1166
1107
درصد پروتئين شير
41/3
65/3
درصد چربي شير
53/3
89/3

مقايسه كيفيت گوشت بز و گوسفند

فضل اله آذرفرد
كارشناس ارشد مركزتحقيقات كشاورزي ومنابع طبيعي استان كهگيلويه وبويراحمد
چكيده:

گوشت بز ازمنابع مهم تامين كننده گوشت قرمزدركشورمي باشد.طبق آمار وزارت جهادكشاورزي در سال 1385 ميزان توليد ساليانه گوشت بز118 هزار تن ومصرف سرانه آن 2-1/6 كيلوگرم بوده است. گوشت بزكم چربي وداراي كيفيت غذايي مطلوب است واين خصوصيات همگي هماهنگ بانيازروزمصرف كننده مي باشد.
گوشت بزداراي مزه وبوي منحصربه فردي است كه آن راازگوشت ميش متمايز مي كند.
لاشه بزداراي راندمان كمتري نسبت به لاشه بره وميش مي باشد.اگرچه گوشت بره وميش داراي خواص ارگانولپتيكي (طعم ومزه) بهتري نسبت به گوشت بزاست اما ارزش غذايي بزدرحدگوشت ميش ميباشد.
 كلمات كليدي: گوشت بز وگوشت ميش وگوشت بره وكيفيت گوشت.

مقدمه:
مفهوم كيفيت موضوعي است كه هميشه جالب توجه وموردبحث بوده است.
كيفيت يك محصول نيزخودمرتبه اي ازادراك فردي محسوب مي شود.جالب ترين بخش كيفيت آن است كه هيچ نوع حد ومرزي ندارد اما ميتواند دامنه ياوسعت داشته باشد واين دامنه رامي توان درطرح هاي متفاوتي پايه گذاري كرد.
دومين جنبه قابل توجه درباره كيفيت اين است كه اجزاي تشكيل دهنده رامي توان دائما كشف وتعريف نمود.
اين قائده براي تمام كالاها ازگوشت موضوعيت دارد.
درباره كيفيت گوشت مطالب فراواني نوشته شده است. اماچگونه مي توان كيفيت گوشت رادرچندكلمه تعريف كرد.
به طور سنتي كيفيت گوشت كيفيت خوردن آن است يا كيفيت فرايند سازي آن يعني درواقع بايدگفت كه كيفيت گوشت مستقيما بامقوله كاربرد آن درارتباط است.كيفيت خوردن دربردارنده مواردي مانندخوشمزه بودن وعاري بودن ازهرگونه موادسمي وبيماري زا همچنين اثرسلامت بخشي آن مي باشد.
خوشمزه گي شامل مزه وميل به خوردن است. هركدام ازاين موارد نيزبستگي به عوامل ديگري دارند كه اين عوامل مي توانند مواردي مانند سن وجنس حيوان وموقعيت فيزيكي ماهيچه حيوان وچربي وبافتهاي پيوندي وتركيب لاشه حيوان وپروتئين موجود درگوشت باشد.
اگركيفيت گوشت مستقيما مربوط به كاربرد آن باشد درآن صورت مصرف كننده يك عامل مهم تعيين كننده درسنجش كيفيت است.بنابراين براي اهداف اين بحث مصرف كننده ازگوشت ممكن است شخصي باشد كه دريك محيط روستايي سنتي زندگي مي كند ومنابع كمي در دسترس اوباشد. نقطه اشتراك بين اين دومي تواند ارزش غذاويا ميزان لذت درخوردن گوشت باشد.
).درجهان غرب مصرف گوشت بزبيشتر بر  14,گوشت بزتقريبا مقبوليت جهاني دارداماعواملي مانند سنت هاي فرهنگي وشرايط اقتصادي واجتماعي مي تواند بر انتخاب مصرف كننده تاثير بگذارند(2

اساس ارزش غذايي آن استوار است تامزه وطعم آن(29).
دراين خصوص آزمايش هاي دقيقي هم بر روي مشتريهاي تحصيل كرده وهم برمشتري هاي بي سواد انجام شده است.نتايج اين آزمايش ها موئدآن بود كه گوشت ميش وگوساله دركشورهاي غربي اندكي بيش ازگوشت بزترجيح داده مي شوند.عادت ونيز علاقه افراد در اين انتخاب تاثير داشته است.يك تحقيق آموزشي درافريقاي جنوبي اين حقيقت راآشكاركرد كه استفاده از گوشت بزمربوط به عوامل فرهنگي بوده است.(11) اما به هرحال روشن شد كه ملاك هاي مشتري بعد ازچشيدن واستفاده ازگوشت بزقابل تغيير بوده است.
محصولات توليدشده ازكوشت بز نيز داراي كيفيت مطلوبي هستند(19).اگرچه گوشت بزدركشورهاي غربي مورد توجه زيادي قرار نگرفته است (2) اما تقاضاي گوشت بزدر بسياري از كشورهاي در حال توسعه وگرمسيري بسيار زياداست.اين مناطق داراي 90 درصدبزهاي دنيا هستند كه تعداد آنها به 650 ميليون راس مي رسد.

خصوصيات لاشه:
بازده لاشه بز نسبت به ميش كمتر است وازلحاظ تناسب لاشه با آن فرق دارد.چربي محوطه بطني (چربي اطراف كليه وروده ها وچادرينه) يكي ازعوامل تفاوت در اين زمينه مي باشد كه ميزان آن در بز نسبت به ميش بيشتر است. لاشه هاي بز نسبت به لاشه هاي ميش با سن وجنس يكسان اندازه كوچكتر و چربي زير جلدي و بين ماهيچه اي كمتري دارند.
توسعه چربي دربزبسياردير اتفاق افتاده وميزان آن درلاشه بسيار متغير است وعواملي مانند سن وجنسيت وتغذيه ووزن بدن ونرخ رشد وشرايط فيزيولوزيكي وفعاليت فيزيكي در آن تاثير مي گذارند.
بخش اعظم چربيها درمحوطه بطني حيوان به حالت ذخيره در مي آيدودر ظاهرلاشه مشاهده نمي شودو به همين علت لاشه هاي بزها بخصوص زماني كه آنرا با ميش مقايسه  مي كنيم كم چرب باقي مي مانند.لاشه هاي بز بوئرداراي 22 درصد چربي دركل بدن است كه 2/88 درصد آن چربي زيرپوستي مي باشد واين در حالي است كه درگوسفندان دورپر(گوسفند سفيد افريقايي صورت سياه) و مرينو كه داراي 24 درصد چربي هستند به ترتيب 10/4 و12/7 درصدچربي زير پوستي وجود دارد.پوشش چربي كم در لاشه هاي بزها بدان معناست كه مقدار چربي زير پوستي ملاك مناسبي به شمار مي رود.تحقيقات متعددي كه انجام شده براين امر تاكيد دارند كه به جاي كيفيت اسمي وظاهري لاشه بز ارزش غذايي آن را به عنوان ملاك ارزيابي در نظر بگيرند.
چنين ديدگاهي براي مصرف كنندگان با تنوع انتظارات تناسب بيشتري دارد همچنانكه در افريقاي جنوبي چنين امري تحقق يافته است.يك بررسي ديگر درباره لاشه بز دسته بندي قطعات مطابق با خواست مشتري مي باشد.
تحقيقات نشان مي دهد كه درخواست نوع برش براي هر كشور مربوط به زمينه هاي فرهنگي آنها است .دركشورهاي غربي قطعات ارزشمند لاشه مربوط به قسمتهاي كمر وپشت مي باشد.
به نظر مي رسد كه تركيب گوشت قسمت عقب بز(كمروپشت) براي توليد برشهايي با ارزش غذايي بالا مناسب باشد.
زيرا اين قسمت داراي چربي كم وگوشت بيشتري است.اگر چه كمر نيز داراي چربي كمي مي باشد اما بيشتر استخواني است.اما درآسياوآفريقا گرايش به سينه دردرجه اول اهميت قرار دارد.
البته درك صحيح نيازهاي بازار درهركشوربراي توسعه يك بازار خوب براي گوشت بز بسيار ضروري است.

منبع: دامنا