پرورش بزکرکی
یکی از حیوانات نشخوار کننده با ارزش و فراوان کشور ما بز است . بزها از علوفه ٬گیاهان خشک و چوبی شده و خار و خاشاک بیابان ها تغذیه می کنند . سپس آنها را به تولیدات با ارزش برای انسان تبدیل می کنند . شیر و گوشت٬دو محصول مهم بزها هستند که همه شما با آنها آشنا هستید . گروهی از بزها ٬علاوه بر شیر و گوشت ٬ محصول دیگری هم تولید می کنند . این محصول (کرک ) است . کرک بز خصوصیت هایی دارد که آنرا ب ارزش می کند . این کرک بدن را در سرما ٬گرم نگه می دارد . همچنین الیاف و رشته های آن زیبا و ظریف هستند . به همین سبب در بافت لباس ٬بخصوص لباسهای زمستانی استفاده می شود . درنتیجه برای کشور از نظر اقتصادی ارزش خوبی دارد . قیمت کرک بز در بازارهای جهانی بسیار زیاداست . به طوری که قیمت هر گرم کرک پس از عمل آوری ٬هزار تومان است .
شما می توانید بانگهداری و پرورش درست بزهای کرکی ٬از فروش کرکهای آنها درآمد خوبی بدست آورید . در این نشریه ٬ مطالب مفیدی رابرای بیشتر شدن آگاهی و اطلاعات شما درباره بز کرکی آورده ایم . امیدواریم بتوانید از این مطالب به خوبی استفاده کنید .
استفاده بیشتر و بهتر از دامپروری :
دامداری حرفه وشغل پر زحمتی است . دامداران٬ عشایر پر تلاش و بیشتر روستاییان به این حرفه اشتغال دارند . در کشور ما میلیون ها راس گوسفند و بز پرورش داده می شود با مقداری توجه و رعایت بعضی از دستورهای کارشناسی ٬می توانیم از دامهای خود استفاده بیشتری به دست آوریم . رعایت اصول صحیح پرورش بز کرکی یکی از کارهای استفاده بهتر و بیشتر از دامپروری است .
کدام بز ها کرک تولید می کنند ؟
جمعیت وتعداد بز ها در دنیا زیاد است و می توان گفت در همه کشورها بز وجود دارد . اما تنها تعداد کمی از آنها کرک تولید می کنند . در بعضی از جاهای دنیا ٬امکان پرورش این نوع بز ٬ بیشتر وجو دارد . این بز ها به نام بز کرکی یا بز کشمیر معروف هستند . مهمترین محل های پرورش آنها ٬قسمت هایی از ایران ٬ افغانستان ٬ چین ٬ مغولستان و روسیه است .
بزهای کرکی ٬نژادهای مختلفی دارند ٬این نژاد از نظر شکل٬ قیافه و حتی رنگ با یکدیگر فرق دارند . بز نژاد رایینی در کرمان٬ بزهای جنوب خراسان و بعضی از بزهای استان یزد ٬از مهمترین نژادهای بز کرکی در ایران هستند .
ارزش اقتصادی کرک :
مهمترین استفاده کرک در تهیه لباسهای زمستانی ٬کلاه ٬ شال گردن ٬ و مانند آن است . لباسها و پوشاک تهیه شده از کرک بسیار زیبا٬ سبک٬ گرم وظریف هستند . به همین سبب ٬مشتریان زیادی در کشور های خارجی دارند . کرک خاصیت جذب رطوبت دارد . همچنین به آسانی شعله ور نمی شود. به همین دلیل در صنعت هم از آن استفاده می شود . خاصیت های کرک باعث باعث بالا رفتن ارزش آن در دنیا شده است . کرک موکشی شده و تمیز ٬ با قیمت های بسیار بالایی در دنیا خرید و فروش میشود .
بز کرکی در چه آب و هوایی پرورش پیدا میکند ؟
بز کرکی در آب و هوای به خصوص پرورش پیدا می کند . به همین سبب این نوع بز در همه جای دنیا وجود ندارد . به همین سبب این نوع بز در همه جای دنیا وجود ندارد . برای مثال در منطقه های مرطوب ٬هرگز نمی توان بز کرکی را پرورش داد . آب و هوای خشک و بدون رطوبت برای پرورش بز کرکی مناسب است . بنابراین منطقه های استوایی ٬حاشیه و قسمت های خشک کویری و حتی ناحیه های خشک سردسیر برای پرورش بز کرکی مناسب هستند .
برای بدست آوردن کرک مرغوب باید بزهای کرکی و ییلاق و قشلاق می کنند . نگهداری این نوع بز ها برای مدت طولانی در زمین های جلگه ای ٬باعث نامرغوب شدن و ضخیم شدن کرک آنها می شود . پرورش بز کرکی در ناحیه های خشک کوهستانی موجب ظریف شدن کرک تولیدی می شود .
محل مناسب برای پرورش بز کرکی ٬آب و هوای خشک مانند منطقه های حاشیه کویر و ناحیه های خشک سردسیر است .
ارزش کرک به چه عاملهایی بستگی دارد ؟
1- همه کرک و موی چیده شده از از هر بز را بیده می گویند . هر قدر میزان کرک نسبت به مو در بیده بیشتر است ٬ارزش آن بیشتر است و پول بیشتری برای آن پرداخت می شود .
2- کرک هر قدر ظریف تر باشد و ضخامت تار های آن کمتر باشد ٬ ارزش بیشتری دارد .
3- ظریف بودن تارهای کرک به سه عامل بستگی دارد :
اول : ارثی است . یعنی یک جفت بز نر و ماده که کرکهایی با تار های ظریف دارند ٬ بزغاله هایی به وجود می اورند که تارهای کرک آنها ظریف است .
دوم: آب و هوای مناسب
سوم : تغذیه خوب و مناسب .بز ها باید در طول سال از علوفه مرتع های ییلاقی و قشلاقی استفاده کنند . علاوه بر آن ٬ در صورت کمبود علوفه ٬ نباید بزها گرسنه بمانند بلکه با تغذیه دستی ٬ کمبود علوفه را باید جبران کرد .
4- یکی از ویژگی های کرک خوب ٬ بلندی آن است . هر قدر طول کرک بیشتر باشد ٬ ارزش و قیمت آن بالا تر است .
5- رنگ کرک در قیمت آن اثر زیادی دارد . کرک سفید بالاتر ین قیمت را دارد . بعد از آن کرک های قهوه ای ٬ خاکستر ٬ آهویی و سیاه دارای ارزش هستند .
6- تمیز بودن کرک در قیمت آن اثر دارد . هرقدر بیده کرک کمتر به گرد و خاک ٬ عرق و خار و خاشاک آلوده باشد ٬ قیمت آن بیشتر می شود .
ارزش و قیمت کرک براساس مقدار کرک بیده ٬ ظریف بودن آن ٬ طول تارها ٬رنگ کردن کرک و تمیز بودن مشخص می شود .
چگونه کرک بزها را مرغوب کنیم ؟
اگر می خواهید کرک مرغوبی از بزهای خود به دست آورید ٬ باید به گفته های کارشناسان توجه کنید و آنها را به کار ببندید . گفتیم که چه عاملهایی باعث بیشتر شدن ارزش کرک می شوند . بعضی از این عاملها ارثی هستند و به اندازه و نژاد بستگی دارند . برخی هم به تغذیه ٬ مدیریت و تلاش شما بستگی دارند .
رعایت بهداشت بزها در محل نگهداری آنها باعث می شود که گرد و خاک و خارو خاشاک کمتری با بیده کرک مخلوط شود . به علاوه برای رسیدن به نتیجه بهتر می توانید بزهای خودرا اصلاح نژاد کنید .
اصلاح نژاد چیست ؟
اصلاح نژاد به معنی بهتر کردن و بیشتر کردن تولیدات دام ها از راه های علمی است . می دانید بسیاری از ویژگی هاو صفت هایی که موجب بهتر شدن یا بیشتر شدن تولیدات دام ها می شوند ٬ ارثی هستند . یعنی از پدر و مادر به فرزندان منتقل می شوند .
دام سالم ٬محصول سالم
بز های کرکی هم مانند بقیه دامها به مراقبت نیاز دارند تا سلامت بمانند . برای پیشگیری از بیماری در بزها ٬باید با مشورت دامپزشک ٬واکسن های لازم در زمان مناسب به آنها تزریق کرد .
وجود انگلهای داخلی و خارجی در بدن بزها گاهی باعث تلفات آنها می شود . اگر هم بزها تلف نشوند ٬ تولید کرک ٬ مو٬شیر و گوشت آنها کم می شود . در نتیجه ضررهای زیادی به دامدار می رسد . بنابراین خوراندن داروهای ضد انگل و حمام دادن دامها برای از بین بردن انگلهای خارجی و پوستی در سلامت دام های شما بسیار مهم است . این کارها از به هدر رفتن سرمایه شما جلوگیری می کند و در آمد شما را زیاد می کند .
برای تزریق واکسن به بزها و استفاده از داروهای ضد انگل های خارجی و داخلی با دامپزشکی منطقه خود مشورت کنید .
کرک را چگونه با ارزش تر کنیم ؟
1- از به کار بردن رنگهای روغنی برای علامت گذاری روی بزها خودداری کنید .
2- کرکها را با (دوکارد) از بدن بزها جدا نکنید . برای این کار از شانه چوبی استفاده کنید . چون از بریده شدن کرکها جلوگیری می کند و باعث کوتاه شدن طول آنها می شود .
3- پس از جمع آوری کرک ٬ آنها را بر اساس رنگ جدا کنید و در کیسه های کنفی جداگانه بریزید .
4- موکشی یا جداسازی مو از کرک باعث بیشتر شدن قیمت آن می شود .
5- از نگهداری کرک ها در کیسه های پلاستیکی خودداری کنید .
6- تا آنجا که می توانید خاک٬ خاشاک و ماده های خارجی را از کرک جدا کنید .
خلاصه مطالب :
· تعداد کمی از بزها کرک تولید می کنند .
· بزهای کرکی ایران ٬در استانهای کرمان٬خراسان٬ یزدو.....وجود دارند .
· خاصیت ها و ارزشهای کرک باعث افزایش قیمت و خرید و فروش آن در دنیا شده است .
· ناحیه های خشک کویری و خشک سردسیری برای پرورش بز مناسب هستند .
· کرک ظریف ٬ با ضخامت تار کمتر٬ ارزش بیشتری دارد .
· تغذیه مناسب و خوب در تولید کرک ظریف تاثیر زیادی دارد .
· رنگ کرک ٬ بلندی و تمیز ی و بدون خارو خاشاک بودن کرک قیمت آن را افزایش می دهد .
· برای تولید کرک مرغوب ٬توصیه های کارشناسان را به کار ببندید .
· رعایت بهداشت محل نگهداری بزها ٬ یک امر لازم برای تولید بهتر است .
· اصلاح نژاد بزهای کرکی ٬اقدامی لازم برای داشتن گله ای خوب است .
· مبارزه با انواع انگلها و انجام واکسیناسیون بزها ٬ سرمایه شما را حفظ می کند .
· از به کار بردن رنگهای روغنی برای علامت گذاری بزها خودداری کنید .
· کرکها را با دوکارد نچینید و براساس رنگ ٬آنها را در کیسه های کنفی قرار دهید .
· موشکی کرکها ٬قیمت آنها را افزایش میدهد .
چند نکته مفید :
· کرک در بازارهای جهانی دارای ارزش اقتصادی فراوانی است .
· از خاصیت های مهم کرک می توان به جذب رطوبت بالا و مقاومت در مقابل شعله ور شدن اشاره کرد .
· بهترین آب و هوا برای پرورش بز کرکی ٬ آب وهوای خشک و بدون رطوبت است .
· ظرافت کرک به سه عامل ارثی ٬ آب وهوای مناسب و تغذیه بستگی دارد .
· کیفیت مناسب رنگ٬ بلندی و تمیزی ٬ از خصوصیات خوب به نسلهای بعدی می شود .
· اصلاح نژاد موجب انتقال صفت ها و خصوصیات خوب به نسل های بعدی می شود .
· انگلهای خارجی موجب آسیب پوست و کاهش ارزش کرک تولیدی می شود .
· حفظ کیفیت کرک تولیدی به روش چیدن و نگهداری کرک بستگی دارد .
منبع :نشریه ترویجی (سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان )
نویسنده :سید مجتبی حجازی
یکی از حیوانات نشخوار کننده با ارزش و فراوان کشور ما بز است . بزها از علوفه ٬گیاهان خشک و چوبی شده و خار و خاشاک بیابان ها تغذیه می کنند . سپس آنها را به تولیدات با ارزش برای انسان تبدیل می کنند . شیر و گوشت٬دو محصول مهم بزها هستند که همه شما با آنها آشنا هستید . گروهی از بزها ٬علاوه بر شیر و گوشت ٬ محصول دیگری هم تولید می کنند . این محصول (کرک ) است . کرک بز خصوصیت هایی دارد که آنرا ب ارزش می کند . این کرک بدن را در سرما ٬گرم نگه می دارد . همچنین الیاف و رشته های آن زیبا و ظریف هستند . به همین سبب در بافت لباس ٬بخصوص لباسهای زمستانی استفاده می شود . درنتیجه برای کشور از نظر اقتصادی ارزش خوبی دارد . قیمت کرک بز در بازارهای جهانی بسیار زیاداست . به طوری که قیمت هر گرم کرک پس از عمل آوری ٬هزار تومان است .
شما می توانید بانگهداری و پرورش درست بزهای کرکی ٬از فروش کرکهای آنها درآمد خوبی بدست آورید . در این نشریه ٬ مطالب مفیدی رابرای بیشتر شدن آگاهی و اطلاعات شما درباره بز کرکی آورده ایم . امیدواریم بتوانید از این مطالب به خوبی استفاده کنید .
استفاده بیشتر و بهتر از دامپروری :
دامداری حرفه وشغل پر زحمتی است . دامداران٬ عشایر پر تلاش و بیشتر روستاییان به این حرفه اشتغال دارند . در کشور ما میلیون ها راس گوسفند و بز پرورش داده می شود با مقداری توجه و رعایت بعضی از دستورهای کارشناسی ٬می توانیم از دامهای خود استفاده بیشتری به دست آوریم . رعایت اصول صحیح پرورش بز کرکی یکی از کارهای استفاده بهتر و بیشتر از دامپروری است .
کدام بز ها کرک تولید می کنند ؟
جمعیت وتعداد بز ها در دنیا زیاد است و می توان گفت در همه کشورها بز وجود دارد . اما تنها تعداد کمی از آنها کرک تولید می کنند . در بعضی از جاهای دنیا ٬امکان پرورش این نوع بز ٬ بیشتر وجو دارد . این بز ها به نام بز کرکی یا بز کشمیر معروف هستند . مهمترین محل های پرورش آنها ٬قسمت هایی از ایران ٬ افغانستان ٬ چین ٬ مغولستان و روسیه است .
بزهای کرکی ٬نژادهای مختلفی دارند ٬این نژاد از نظر شکل٬ قیافه و حتی رنگ با یکدیگر فرق دارند . بز نژاد رایینی در کرمان٬ بزهای جنوب خراسان و بعضی از بزهای استان یزد ٬از مهمترین نژادهای بز کرکی در ایران هستند .
ارزش اقتصادی کرک :
مهمترین استفاده کرک در تهیه لباسهای زمستانی ٬کلاه ٬ شال گردن ٬ و مانند آن است . لباسها و پوشاک تهیه شده از کرک بسیار زیبا٬ سبک٬ گرم وظریف هستند . به همین سبب ٬مشتریان زیادی در کشور های خارجی دارند . کرک خاصیت جذب رطوبت دارد . همچنین به آسانی شعله ور نمی شود. به همین دلیل در صنعت هم از آن استفاده می شود . خاصیت های کرک باعث باعث بالا رفتن ارزش آن در دنیا شده است . کرک موکشی شده و تمیز ٬ با قیمت های بسیار بالایی در دنیا خرید و فروش میشود .
بز کرکی در چه آب و هوایی پرورش پیدا میکند ؟
بز کرکی در آب و هوای به خصوص پرورش پیدا می کند . به همین سبب این نوع بز در همه جای دنیا وجود ندارد . به همین سبب این نوع بز در همه جای دنیا وجود ندارد . برای مثال در منطقه های مرطوب ٬هرگز نمی توان بز کرکی را پرورش داد . آب و هوای خشک و بدون رطوبت برای پرورش بز کرکی مناسب است . بنابراین منطقه های استوایی ٬حاشیه و قسمت های خشک کویری و حتی ناحیه های خشک سردسیر برای پرورش بز کرکی مناسب هستند .
برای بدست آوردن کرک مرغوب باید بزهای کرکی و ییلاق و قشلاق می کنند . نگهداری این نوع بز ها برای مدت طولانی در زمین های جلگه ای ٬باعث نامرغوب شدن و ضخیم شدن کرک آنها می شود . پرورش بز کرکی در ناحیه های خشک کوهستانی موجب ظریف شدن کرک تولیدی می شود .
محل مناسب برای پرورش بز کرکی ٬آب و هوای خشک مانند منطقه های حاشیه کویر و ناحیه های خشک سردسیر است .
ارزش کرک به چه عاملهایی بستگی دارد ؟
1- همه کرک و موی چیده شده از از هر بز را بیده می گویند . هر قدر میزان کرک نسبت به مو در بیده بیشتر است ٬ارزش آن بیشتر است و پول بیشتری برای آن پرداخت می شود .
2- کرک هر قدر ظریف تر باشد و ضخامت تار های آن کمتر باشد ٬ ارزش بیشتری دارد .
3- ظریف بودن تارهای کرک به سه عامل بستگی دارد :
اول : ارثی است . یعنی یک جفت بز نر و ماده که کرکهایی با تار های ظریف دارند ٬ بزغاله هایی به وجود می اورند که تارهای کرک آنها ظریف است .
دوم: آب و هوای مناسب
سوم : تغذیه خوب و مناسب .بز ها باید در طول سال از علوفه مرتع های ییلاقی و قشلاقی استفاده کنند . علاوه بر آن ٬ در صورت کمبود علوفه ٬ نباید بزها گرسنه بمانند بلکه با تغذیه دستی ٬ کمبود علوفه را باید جبران کرد .
4- یکی از ویژگی های کرک خوب ٬ بلندی آن است . هر قدر طول کرک بیشتر باشد ٬ ارزش و قیمت آن بالا تر است .
5- رنگ کرک در قیمت آن اثر زیادی دارد . کرک سفید بالاتر ین قیمت را دارد . بعد از آن کرک های قهوه ای ٬ خاکستر ٬ آهویی و سیاه دارای ارزش هستند .
6- تمیز بودن کرک در قیمت آن اثر دارد . هرقدر بیده کرک کمتر به گرد و خاک ٬ عرق و خار و خاشاک آلوده باشد ٬ قیمت آن بیشتر می شود .
ارزش و قیمت کرک براساس مقدار کرک بیده ٬ ظریف بودن آن ٬ طول تارها ٬رنگ کردن کرک و تمیز بودن مشخص می شود .
چگونه کرک بزها را مرغوب کنیم ؟
اگر می خواهید کرک مرغوبی از بزهای خود به دست آورید ٬ باید به گفته های کارشناسان توجه کنید و آنها را به کار ببندید . گفتیم که چه عاملهایی باعث بیشتر شدن ارزش کرک می شوند . بعضی از این عاملها ارثی هستند و به اندازه و نژاد بستگی دارند . برخی هم به تغذیه ٬ مدیریت و تلاش شما بستگی دارند .
رعایت بهداشت بزها در محل نگهداری آنها باعث می شود که گرد و خاک و خارو خاشاک کمتری با بیده کرک مخلوط شود . به علاوه برای رسیدن به نتیجه بهتر می توانید بزهای خودرا اصلاح نژاد کنید .
اصلاح نژاد چیست ؟
اصلاح نژاد به معنی بهتر کردن و بیشتر کردن تولیدات دام ها از راه های علمی است . می دانید بسیاری از ویژگی هاو صفت هایی که موجب بهتر شدن یا بیشتر شدن تولیدات دام ها می شوند ٬ ارثی هستند . یعنی از پدر و مادر به فرزندان منتقل می شوند .
دام سالم ٬محصول سالم
بز های کرکی هم مانند بقیه دامها به مراقبت نیاز دارند تا سلامت بمانند . برای پیشگیری از بیماری در بزها ٬باید با مشورت دامپزشک ٬واکسن های لازم در زمان مناسب به آنها تزریق کرد .
وجود انگلهای داخلی و خارجی در بدن بزها گاهی باعث تلفات آنها می شود . اگر هم بزها تلف نشوند ٬ تولید کرک ٬ مو٬شیر و گوشت آنها کم می شود . در نتیجه ضررهای زیادی به دامدار می رسد . بنابراین خوراندن داروهای ضد انگل و حمام دادن دامها برای از بین بردن انگلهای خارجی و پوستی در سلامت دام های شما بسیار مهم است . این کارها از به هدر رفتن سرمایه شما جلوگیری می کند و در آمد شما را زیاد می کند .
برای تزریق واکسن به بزها و استفاده از داروهای ضد انگل های خارجی و داخلی با دامپزشکی منطقه خود مشورت کنید .
کرک را چگونه با ارزش تر کنیم ؟
1- از به کار بردن رنگهای روغنی برای علامت گذاری روی بزها خودداری کنید .
2- کرکها را با (دوکارد) از بدن بزها جدا نکنید . برای این کار از شانه چوبی استفاده کنید . چون از بریده شدن کرکها جلوگیری می کند و باعث کوتاه شدن طول آنها می شود .
3- پس از جمع آوری کرک ٬ آنها را بر اساس رنگ جدا کنید و در کیسه های کنفی جداگانه بریزید .
4- موکشی یا جداسازی مو از کرک باعث بیشتر شدن قیمت آن می شود .
5- از نگهداری کرک ها در کیسه های پلاستیکی خودداری کنید .
6- تا آنجا که می توانید خاک٬ خاشاک و ماده های خارجی را از کرک جدا کنید .
خلاصه مطالب :
· تعداد کمی از بزها کرک تولید می کنند .
· بزهای کرکی ایران ٬در استانهای کرمان٬خراسان٬ یزدو.....وجود دارند .
· خاصیت ها و ارزشهای کرک باعث افزایش قیمت و خرید و فروش آن در دنیا شده است .
· ناحیه های خشک کویری و خشک سردسیری برای پرورش بز مناسب هستند .
· کرک ظریف ٬ با ضخامت تار کمتر٬ ارزش بیشتری دارد .
· تغذیه مناسب و خوب در تولید کرک ظریف تاثیر زیادی دارد .
· رنگ کرک ٬ بلندی و تمیز ی و بدون خارو خاشاک بودن کرک قیمت آن را افزایش می دهد .
· برای تولید کرک مرغوب ٬توصیه های کارشناسان را به کار ببندید .
· رعایت بهداشت محل نگهداری بزها ٬ یک امر لازم برای تولید بهتر است .
· اصلاح نژاد بزهای کرکی ٬اقدامی لازم برای داشتن گله ای خوب است .
· مبارزه با انواع انگلها و انجام واکسیناسیون بزها ٬ سرمایه شما را حفظ می کند .
· از به کار بردن رنگهای روغنی برای علامت گذاری بزها خودداری کنید .
· کرکها را با دوکارد نچینید و براساس رنگ ٬آنها را در کیسه های کنفی قرار دهید .
· موشکی کرکها ٬قیمت آنها را افزایش میدهد .
چند نکته مفید :
· کرک در بازارهای جهانی دارای ارزش اقتصادی فراوانی است .
· از خاصیت های مهم کرک می توان به جذب رطوبت بالا و مقاومت در مقابل شعله ور شدن اشاره کرد .
· بهترین آب و هوا برای پرورش بز کرکی ٬ آب وهوای خشک و بدون رطوبت است .
· ظرافت کرک به سه عامل ارثی ٬ آب وهوای مناسب و تغذیه بستگی دارد .
· کیفیت مناسب رنگ٬ بلندی و تمیزی ٬ از خصوصیات خوب به نسلهای بعدی می شود .
· اصلاح نژاد موجب انتقال صفت ها و خصوصیات خوب به نسل های بعدی می شود .
· انگلهای خارجی موجب آسیب پوست و کاهش ارزش کرک تولیدی می شود .
· حفظ کیفیت کرک تولیدی به روش چیدن و نگهداری کرک بستگی دارد .
منبع :نشریه ترویجی (سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان )
نویسنده :سید مجتبی حجازی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر